Matura z chemii - sprawdź odpowiedzi

Maturzyści! Wtorkowy egzamin z chemii już za wami - zobaczcie, jakie były odpowiedzi!

Poniższe odpowiedzi nie są oficjalnymi udzielonymi przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Są to rozwiązania przykładowe opracowane przez redakcję dlaStudenta.pl!

Zobacz również:

Arkusze maturalne z chemii

POZIOM PODSTAWOWY

1. Przedstaw konfigurację elektronową atomu argonu w stanie podstawowym. Podkreśl fragment konfiguracji, który opisuje stan elektronów zewnętrznej powłoki.

Konfiguracja elektronowa: Ar: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6

2. Napisz wzory jonów potasu i siarki, których konfiguracja elektronowa jest taka sama, jak konfiguracja atomu argonu w stanie podstawowym.

Wzór jonu potasu: K+
Wzór jonu siarki: S 2-

3. Podaj symbol pierwiastka X i określ jego położenie w układzie okresowym pierwiastków.

Symbol pierwiastka: Mg, Numer okresu: 3, Numer grupy: 2

4. a) Określ charakter wiązania (kowalencyjne niespolaryzowane, kowalencyjne spolaryzowane, jonowe) w cząsteczce chlorowodoru.

Charakter wiązania: kowalencyjne spolaryzowane

b) Uzupełnij poniższą charakterystykę chlorowodoru, podkreślając jedną z podanych w każdym nawiasie właściwości.

1. W temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem atmosferycznym jest gazem.
2. Dobrze rozpuszcza się w rozpuszczalnikach polarnych, np. w wodzie.

5. a) Uzupełnij poniższe zdanie, podkreślając jeden wzór podany w każdym nawiasie.

Wzór I ilustruje elektronową strukturę cząsteczki _{N2, a wzór II strukturę cząsteczki} B_r2

b) Na podstawie struktury elektronowej cząsteczki X2 określ liczbę elektronów walencyjnych w atomie pierwiastka X.

Liczba elektronów walencyjnych: 5

c) Określ charakter wiązań (kowalencyjne niespolaryzowane, kowalencyjne spolaryzowane, jonowe) występujących w cząsteczkach, których budowę przedstawiają oba wzory.

Charakter wiązań: kowalencyjnie niespolaryzowane

d) Określ krotność wiązania w cząsteczce X2.

Krotność wiązania: 3

6. a) Określ stosunek objętościowy i masowy substratów i produktów tej reakcji, jeżeli przebiega ona w warunkach, w których wszystkie reagenty są gazami.

Stosunek objętościowy NH₃ : O₂ : NO : H₂O - 4 : 5 : 4 : 6

Stosunek masowy: 17 : 40 : 30 : 27

b) Ustal liczbę moli tlenu cząsteczkowego potrzebną do powstania 20 moli tlenku azotu(II).

liczba moli tlenu: 25

7. Określ liczbę protonów i liczbę neutronów w jądrze izotopu oznaczonego numerem 1.

Liczba protonów: 90
Liczba neutronów: 142

8. Uzupełnij poniższy schemat, wpisując symbol i liczbę atomową pierwiastka, którego izotop oznaczono numerem 3, oraz liczbę masową tego izotopu.

Symbol pierwiastka - Ac, liczba atomowa - 89, liczba masowa - 228

9. Określ typ przemian jądrowych (α lub β–) oznaczonych strzałkami I i III.

Typ przemiany I: α
Typ przemiany III: β–

10. Wskaż najtrwalszy izotop (1, 2 lub 3).

Numer, którym oznaczono najtrwalszy izotop: 3

11. a) Oszacuj okres półtrwania izotopu oznaczonego numerem 2.

Okres półtrwania izotopu oznaczonego numerem 2 wynosi około 5 dni.

b) Oszacuj, ile miligramów izotopu oznaczonego numerem 3 uległo rozpadowi w czasie 8 dni.

W czasie 8 dni uległo rozpadowi 3 mg izotopu oznaczonego numerem 3.

12. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wpisz do tabeli literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

1. Roztwory związków o wzorach KBr, HCOOH, NH3, HBr i Na2SO4 przewodzą prąd elektryczny. Pozostałe roztwory nie przewodzą prądu - P
2. Roztwory związków o wzorach C2H5OH, HCOOH, C6H12O6 (glukoza) i HCHO mają odczyn obojętny - F
3. Roztwór związku o wzorze NH3 jest jedynym roztworem o odczynie zasadowym - F

13. Oszacuj najniższą temperaturę, do której należałoby ogrzać roztwór, aby dodana porcja soli całkowicie się rozpuściła.

Roztwór należałoby ogrzać do temperatury około 20 ºC

14. Dokończ poniższe zdania, wpisując odpowiednie wartości temperatury.

1. Rozpuszczalność Na2SO4 w temperaturze 100 ºC jest taka sama, jak w temperaturze 30 ºC.
2. Najmniejszą rozpuszczalność Na2SO4 osiąga w temperaturze 0 ºC.
3. Największą rozpuszczalność Na2SO4 osiąga w temperaturze 32.4 ºC.
4. Ochładzanie nasyconego w temperaturze 100 ºC roztworu Na2SO4 aż do temperatury 30 ºC nie powoduje wykrystalizowania części rozpuszczonej soli.

15. Oblicz stężenie procentowe nasyconego wodnego roztworu amoniaku w temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem atmosferycznym. Wynik podaj z dokładnością do pierwszego miejsca po przecinku.

Cp = 34,2%

16. a) Korzystając z tablicy rozpuszczalności, wybierz spośród wymienionych poniżej odczynnik, którego dodanie do otrzymanego roztworu spowoduje usunięcie jonów miedzi(II) przez wytrącenie trudno rozpuszczalnego związku, a nie spowoduje usunięcia jonów baru. Uzasadnij odpowiedź, pisząc w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która zajdzie po dodaniu do roztworu wybranego odczynnika.

Wybrany odczynnik: (NH₄)₂S(aq)

b) Podaj nazwę metody, którą należy zastosować, aby otrzymany osad oddzielić od roztworu.

filtracja

17. Uzupełnij poniższe zdania, podkreślając jedno określenie z trzech podanych w każdym nawiasie.

Roztwór o odczynie obojętnym ma pH równe 7, a roztwór o odczynie zasadowym ma pH większe od 7.

18. a) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w podanym wyżej schemacie reakcji, stosując metodę bilansu elektronowego.

Bilans elektronowy: 2Ag (+I) + 2e -> 2Ag(0)

Równanie reakcji: Ag₂O + H₂O₂ -> 2Ag + O₂ + H₂O

b) Określ funkcję, jaką w tej reakcji pełni nadtlenek wodoru.

Nadtlenek wodoru pełni w tej reakcji funkcję reduktora.

19. Oblicz masę Cu(NO3)2 otrzymanego w wyniku opisanej reakcji. Wynik podaj z dokładnością do liczb całkowitych. Użyj następujących wartości mas molowych: M H = 1 g·mol–1, M N = 14 g·mol–1, M O = 16 g·mol–1, M Cu = 64 g·mol–1.

m(Cu(NO₃)₂) = 47g

20. Spośród podanych niżej równań reakcji utleniania i redukcji wybierz to, które jest równaniem procesu dysproporcjonowania. Wybrane równanie podkreśl.

C. 2NO₂ + H₂O → HNO₃ + HNO₂

21. Spośród przedstawionych poniżej wzorów wybierz wszystkie, które ilustrują budowę cząsteczek węglowodorów nienasyconych.

Budowę cząsteczek węglowodorów nienasyconych ilustrują wzory III. IV, VI

22. Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) i nazwy systematyczne dwóch izomerycznych węglowodorów, które należą do szeregu homologicznego etynu, a ich cząsteczki zawierają 4 atomy węgla.

Izomer 1: HC (trzy wiązania) C - CH₂ - CH_{3 , Nazwa: but-1-yn}

Izomer 2: H₃C - C (trzy wiązania) C - CH_{3, Nazwa: but-2-yn}

23. a) Przeanalizuj poniższe schematy przedstawiające trzy reakcje chemiczne, którym ulegają węglowodory, i wpisz wzory brakujących substratów lub produktów oraz uzupełnij współczynniki stechiometryczne. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów półstrukturalnych (grupowych).

_{1 - brakujące związki: 5O2 3CO2} 4H₂O

2- brakujące związki: H₃C - CH - CH₃ + Cl₂

                                                       |

                                                     CH₃
3 - brakujące związki: H₃C - CH_{2 - OH}

24. Oblicz masę molową tego weglowodoru.

26g/mol

25. Uzupełnij zdania, wpisując numery, którymi oznaczono wzory odpowiednich związków.

1. Związek I jest izomerem związku VI.
2. Związek II powstaje w wyniku reakcji związku V ze związkiem IV.
3. Wodny odczyn związku III ma odczyn zasadowy.
4. Produktem redukcji związku VI jest związek IV.

26. Przeanalizuj poniższe schematy przedstawiające trzy reakcje chemiczne, którym ulegają pochodne węglowodorów, i wpisz wzory półstrukturalne (grupowe) produktów organicznych.

1. ... -> H₃C - CH - CH₃

                      |

                     OH

2. ... -> H₃C - COONa + H₂0

3. ... -> H₃C - CH - COOH

                               |        

                             NH_{3 + Cl -}

27. Uzupełnij poniższy schemat równania reakcji otrzymywania biopaliwa z trioleinianu glicerolu i metanolu, wpisując wzory półstrukturalne (grupowe) brakującego substratu i produktu.

Wzór substratu: H₃C - OH

Wzór produktu: H₃₃C_{17 - C = O}

                                     |

                                    O - CH₃

28. Napisz nazwę grupy jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów, do której zalicza się główny składnik biopaliwa otrzymanego opisaną metodą.

Estry

29. Uzupełnij poniższą charakterystykę glicerolu (propano-1,2,3-triolu), wybierając jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie. Wybrane określenia podkreśl.

Glicerol reaguje z aktywnymi metalami, np. z sodem, tworząc alkoholany i wodór, pod działaniem kwasów karboksylowych ulega reakcji estryfikacji, a w reakcji z wodorotlenkiem miedzi(II) tworzy szafirowy roztwór.

30. a) Spośród odczynników o podanych niżej wzorach wybierz ten, który należy dodać do probówki z kleikiem skrobiowym, aby potwierdzić obecność skrobi. Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując wzór wybranego odczynnika.

Odczynnik: I₂ w KI(aq)

b) Opisz zmianę, jaką zaobserwuje się po wprowadzeniu do probówki wybranego odczynnika.

Zawartość probówki zabarwiła się na granatowo.

---

POZIOM ROZSZERZONY

1. Podaj symbol pierwiastka X, określ jego położenie w układzie okresowym i blok energetyczny (konfiguracyjny), do którego pierwiastek ten należy.

Symbol pierwiastka: Zn
Numer okresu: 4
Numer grupy: 12
Symbol bloku: d

2. Uzupełnij poniższe zdanie, wybierając symbol podpowłoki, do której należy ten orbital, oraz maksymalną liczbę elektronów na tej podpowłoce. Podkreśl wybrany symbol podpowłoki i liczbę elektronów.

Opisany orbital należy do podpowłoki 4d, na której maksymalna liczbaelektronów wynosi 10.

3. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach, których budowę elektronową ilustrują oba wzory.

Liczba wiązań σ : 1, 1
Liczba wiązań π : 2, 0

4. Napisz równanie przemiany jądrowej oznaczonej na schemacie numerem III. Podaj symbole oraz wartości liczby masowej i liczby atomowej jąder, będących substratami i produktami tej przemiany.

228 Ac -> 228 Th + 0 β

89           90          -1

5. Każdemu schematowi przyporządkuj wzór związku chemicznego, którego cząsteczkom można przypisać geometrię zilustrowaną tym schematem. Wzory wybierz spośród następujących:

1 - H₂S, 2 - PH₃, 3 - CH₄

6. Napisz numer probówki, w której reakcja kwasu solnego z magnezem zaszła szybciej.

Reakcja zaszła szybciej w probówce numer 1.

7. Korzystając z powyższych danych, oblicz wartość entalpii Hx reakcji rozkładu 50 gramów węglanu wapnia, która zachodzi zgodnie z równaniem

89 kJ

8. Napisz wzór soli, której roztwór otrzymano w probówce I.

W probówce I otrzymano roztwór MgCl₂

9. Oblicz objętość tlenku węgla(IV), który powstanie w tych samych warunkach temperatury i ciśnienia w wyniku całkowitego spalenia odmierzonej objętości paliwa zgodnie z równaniami. Wynik podaj z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku.

V CO2 = 3,41 dm3

10. Wiedząc, że każdy roztwór jest elektrycznie obojętny, ustal wartość stężenia molowego x anionów siarczanowych(VI) w badanym roztworze. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.

0,5 mol/dm3

11. Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji odpowiedniego składnika badanego roztworu z chlorem, w wyniku której powstała opisana substancja.

Cl₂ + 2Br- -> 2Cl+ _Br2

12. a) Uzupełnij tabelę, wpisując wartość stężenia jonów OH– oraz wartość pH i pOH roztworu wodnego, w którym stężenie jonów H+ jest równe 10–9 mol·dm–3.

[OH–], mol·dm–3 = 10^-5, pH = 9, pOH = 5

b) Określ odczyn opisanego roztworu.

zasadowy

13. Oblicz pH otrzymanego roztworu.

pH = -log 0,1 = 1

14. Na podstawie powyższej informacji napisz wzory zasad sprzężonych z kwasami wymienionymi w tabeli uporządkowane od najsłabszej do najmocniejszej.

ClO2, F, NO2, ClO

15. a) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji oznaczonych numerami I i II.

Równanie I: Co 2+ + Cl - + OH - -> Co(OH)Cl

Równanie II: Co(OH)Cl + OH - -> Co(OH)_{2 + Cl -}

b) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji oznaczonej numerem III.

Równanie III: 4 Co(OH)2 + O₂ + 2 H₂O -> 4 Co(OH)3

16. Określ charakter chemiczny (kwasowo-zasadowy) wodorotlenku kobaltu(II).

zasadowy

17. a) Przeanalizuj powyższe wykresy i uzupełnij tabelę, określając rząd reakcji I ze względu na substrat A oraz rząd reakcji III ze względu na substrat F.

rząd reakcji: pierwszy , drugi, zerowy

b) Dokończ poniższy zapis, tak aby otrzymać równanie kinetyczne reakcji II.

Vπ = k x [Cd]²

18. Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji, które zachodzą w buforze amonowym po dodaniu mocnego kwasu (reakcja I) i mocnej zasady (reakcja II).

NH₃ + H₃O + NH₄ + + H₂O

NH₄ + +OH - NH_{3 + H2O}

19. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Wpisz do tabeli literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli jest fałszywe.

1. W próbce buforu amonowego liczba moli jonów 4 NH jest równa liczbie moli chlorku amonu wprowadzonego do roztworu - P
2. W próbce buforu amonowego liczba moli jonów OH– jest równa liczbie moli amoniaku wprowadzonego do roztworu - F
3. W próbce buforu amonowego liczba moli cząsteczek NH3 jest równa liczbie moli amoniaku wprowadzonego do roztworu - P

20. Oceń, jak wpłynie na pH buforu amonowego rozcieńczenie go wodą destylowaną. Uzupełnij poniższe zdanie, wpisując określenie wzrośnie, zmaleje lub nie zmieni się.

Po rozcieńczeniu buforu amonowego jego pH nie zmieni się.

21. a) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji I i II.

b) Spośród poniższych zdań wybierz wszystkie, które są wnioskami wynikającymi z opisanego doświadczenia.

Numery wybranych zdań: II, III